Feroz Ahmad Müslüman Hindistandan Türkiyeye, Dogunun siyasi yapisini gözlemleyen ve degerlendiren önemli bir tarihci olup, özellikle II. Mesrutiyet ve Modern Türkiye üzerine yaptigi calismalariyla taninir. Iki ayri cilt halinde bir araya getirilen makalelerinde Ahmad, Türkiyenin son yüzyilinda karsilastigi sorunlari ele aliyor. Hepsini Türkologlar ve Türk aydinlariyla birlikte tartisiyor.
Ilber ORTAYLI
Feroz Ahmad Jön Türkler, Ittihat Terakki Cemiyeti, II. Mesrutiyet ve Osmanlinin son dönemi, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti konularinda akla gelen ilk gelen tarihcilerinden biridir. Türk tarihine büyük katkilar sunan eserleriyle genis kitlelerin dogru ve objektif bilgi edinebilmesini saglamistir. Kronik Kitap olarak Feroz Ahmadin farkli zamanlarda Osmanlinin son zamanlari ve modern Türkiye üzerine makalelerini derleyen Imparatorluktan Cumhuriyete Osmanlinin Son Dönemi ve Modern Türkiye eserinin ilk cildini Türkceye kazandirmaktan mutluluk duyuyoruz.
Kitap, Türk modernlesmesinin Jön Türklerden Türkiye Cumhuriyetine uzanan, önemi bugün dahi hissedilen döneme odaklaniyor. Ittihat ve Terakki Cemiyeti ile Modern Türkiye Cumhuriyet arasindaki iliskilere mercek tutuyor. Yeni bir toplumsal yapinin mühendisleri olarak adlandirilabilecek reformcu kusaklarin calismalarinin irdeleyen makaleler, Türkiyenin modernlesme yolunu sekillendiren olaylara dikkat cekiyor. Özellikle 1908 devriminden sonraki dönemi ele aliyor ve yeni Türkiyenin olusum sürecini inceliyor.
Bu eserinde Feroz Ahmad Osmanli Imparatorlugunun kapitülasyonlara bakisi, Türk dis politikasinin tarihi arka plani, Kemalist politikanin seyri, Jön Türkler ile azinliklarin iliskileri gibi konular yer aliyor. Bunun yani sira kitapta, Hindistanda Kemalizmin nasil bir yanki buldugu, Trockinin II. Mesrutiyet ve Balkan Savaslarina bakisi, Türkiyede isci sinifi bilincinin olusumu ve diger bircok ilgi cekici konu da bulunuyor.
Kitaplardaki metinlerinde Feroz Ahmad bir tarihcinin ilgi ve odaginin nasil keskin olmasi gerektigini; arsiv belgelerinden, dönem taniklarinin hatiralarindan, gazete ve dergilerden elde edilen verilerin nasil degerlendirilerek kullanilacagini büyük bir kalem maharetiyle gösteriyor.
Yakin dönem Türkiye tarihine ilgi duyan herkesin okumasi gereken Imparatorluktan Cumhuriyete Osmanlinin Son Dönemi ve Modern Türkiyenin birinci cildi ülkenin 20. yüzyilin ilk yarisinda giristigi modern bir devlet ve toplum kurma cabalarini bircok yönüyle gözler önüne seriyor.
